Ekologiczne baterie i spłuczki dla budynków użyteczności publicznej

Aby zachować wysoki standard higieniczny, należy zminimalizować liczbę sytuacji, w których zachodzi konieczność bezpośredniego kontaktu użytkowników toalety z elementami jej wyposażenia. Umożliwiają to urządzenia bezdotykowe, przede wszystkim baterie oraz systemy spłukiwania. Pełnią podwójną funkcję – z jednej strony zapewniają wysoką higienę, z drugiej ułatwiają oszczędzanie wody i energii na jej uzdatnianie i pompowanie.

Szacuje się, że w budynkach użyteczności publicznej średnie zużycie wody jest o połowę wyższe niż to mierzone w domu i wynosi 200 l dziennie na osobę. Jeszcze więcej, bo nawet ponad 500 l dziennie na osobę, może wynosić zużycie wody w niektórych wyspecjalizowanych jednostkach, takich jak szpitale czy sanatoria. Z czego to wynika? Zwykle użytkownik, który płaci rachunki za wodę, zachowuje się bardziej oszczędnie niż w miejscu, w którym nie jest obciążany opłatami za media. Oczywiście do tego dochodzą także zdarzające się częściej w budynkach użyteczności publicznej niż w mieszkaniach usterki lub przecieki. Na większe zużycie wody w obiektach publicznych wpływ ma również ich częstsze sprzątanie.

Czytaj także: Armatura bezdotykowa

Baterie bezdotykowe

Elektroniczne systemy sterowania w bateriach bezdotykowych korzystają zwykle z czujnika podczerwieni, który znajduje się na korpusie baterii lub na końcu wylewki. Woda uruchamiana jest z chwilą, gdy czujnik wykryje dłonie umieszczone pod wylewką, a przestaje płynąć po określonym czasie lub gdy nie wykryje ruchu.

Większość modeli baterii bezdotykowych wyposażona jest w ograniczniki strumienia oraz napowietrzacze, których zadaniem jest zmniejszenie zużycia wody podczas jednokrotnego mycia rąk do 3 l/min, a w niektórych modelach nawet do 1,5 l/min. Podział wypływu i automatyczne zamknięcie ograniczają marnotrawstwo i możliwość zaniedbań ze strony użytkowników. Czas wypływu armatury do umywalek ograniczony jest do kilku sekund.

Na rynku znaleźć można baterie z wbudowanym mieszaczem ciepłej i zimnej wody lub podłączone do zewnętrznego mieszacza. W tym drugim przypadku, w tzw. systemie cyrkulacyjnym, temperatura ustawiana jest przez obsługę techniczną budynku. Dodatkowo baterie te wyposażone są we wbudowany termostat, który chroni przed oparzeniem oraz zapewnia stałą temperaturę wody, niezależnie od tej, jaka płynie w instalacji.

Zaawansowane funkcje

Niektóre funkcje baterii bezdotykowych mogą dodatkowo zwiększyć i tak już wysoki standard higieny. Mowa np. o automatycznym płukaniu, które zapobiega stagnacji wody w instalacji. Obsługa może zaprogramować jego częstotliwość, na przykład co 24, 48 lub 72 godziny od momentu ostatniego użycia baterii. Ustawić można także czas, przez jaki woda wypływa, np. na 60, a nawet 300 sekund.

W ofertach producentów dostępne są również baterie z funkcją dezynfekcji termicznej, która trwa od kilku do kilkunastu minut. Jest ona monitorowana przez czujniki, co pozwala na zatrzymanie operacji w dowolnym momencie, np. gdy w pobliżu pojawi się użytkownik.

Zarządzanie większą liczbą urządzeń ułatwia sterowanie zdalne, pilotem lub z pozycji komputera i urządzeń mobilnych. Za ich pośrednictwem można m.in. sterować czasem przepływu strumienia wody lub ustawiać czułość detektora podczerwieni.

Dokonując wyboru baterii elektronicznych do budynków użyteczności publicznej, warto także zastanowić się nad sposobem zasilania – czy ma ono pochodzić z akumulatora, czy z sieci, zwykle poprzez transformator na bezpieczne napięcie 6, 9 lub 12 V. Produkowane są również konstrukcje samoładujące, które do produkcji energii do zasilania baterii wykorzystują przepływ wody.

Spłuczki uruchamiane czujnikiem

Bezdotykowo mogą być uruchamiane także przyciski spłukujące WC lub pisuar. Dostępne są w wielu wersjach wykończenia powierzchni, m.in. z ledowym podświetleniem. Podobnie jak standardowe, spłuczki elektroniczne są dwudzielne i umożliwiają spłukiwanie mniejszą lub większą ilością wody. Podwójny przycisk 3 i 6 l (z możliwością regulacji, np. do 2 i 4 l) w WC, regulowane programy spłukiwania w modelach elektronicznych i tryb intensywny w pisuarach to dodatkowe sposoby na oszczędzanie wody. Można w nich ustawić zakres detekcji i czas uruchomienia. W przypadku pisuarów system spłukujący może współpracować z syfonem dzięki czujnikowi temperatury. Dostępne są także inne automatyczne rozwiązania, np. spłukiwanie radarowe, uruchamiane podczas wykrycia ruchu cieczy w misie pisuaru.

Na rynku dostępne są modele spłuczek ze zbiornikiem z wodą do spłukiwania lub ze spłukiwaniem bezpośrednim. Bezpośrednie podłączenie do instalacji hydraulicznej powoduje, że spłukiwanie jest bardziej wydajne, nie występuje stagnacja wody i jest mniejsze ryzyko przecieków. Rozwiązanie to oparte jest na ciśnieniu wody z instalacji. W przeciwieństwie do rozwiązań zbiornikowych, nie ma konieczności oczekiwania na napełnienie zbiornika. Jest to szczególnie przydatne właśnie w budynkach użyteczności publicznej, stale dostępne spłukiwanie rozwiązuje bowiem problemy związane z wysoką frekwencją użytkowników w toaletach.

Niektóre rozwiązania elektroniczne w pisuarach mogą być wyposażone w funkcję wykrywania dużego ruchu. W teatrach, operach czy na stadionach nasilony ruch w toaletach występuje w czasie przerw i wówczas korzysta z nich bardzo duża liczba użytkowników. W celu ograniczenia zużycia wody zawór pisuarowy zlicza czas pomiędzy kolejnymi spłukiwaniami i jeśli jest on krótszy od nastawy, następuje przejście zaworu w tryb oszczędny. Kolejne spłukanie może wtedy nastąpić co określony czas (np. co 5 minut) lub po określonym użytkowniku z kolei (np. po co trzecim).

Bezdotykowe akcesoria

Do mycia rąk, oprócz wody, potrzebny jest detergent, zwykle lokalizowany w pobliżu baterii. Może to być podajnik mydła lub piany higienicznej. Po umyciu rąk warto je także osuszyć – do realizacji wszystkich tych zadań producenci opracowali urządzenia bezdotykowe.

Można wybrać model baterii zintegrowany z automatycznym dozownikiem mydła. Co więcej, istnieją także rozwiązania łączące bezdotykową suszarkę i baterię w jednej obudowie. Czujniki obu urządzeń uruchamiane są poprzez przesunięcie dłoni – spod wylewki pod wylot powietrza. Ze względów ekologicznych suszenie rąk trwa krótko, ale jest intensywne.

Systemy modułowe w toaletach publicznych

W większości toalet w budynkach użyteczności publicznej wykorzystywane są rozwiązania podtynkowe. Są one bardziej higieniczne i funkcjonalne, a dodatkowym ich walorem jest atrakcyjny design. Wynika to z faktu, że powierzchnie wokół nich wykończone są na gładko, a wszelkie podłączenia instalacyjne są schowane i nie gromadzą się w nich zanieczyszczenia.

Podtynkowe mogą być także baterie bezdotykowe, w których widocznym elementem jest jedynie wylewka, wychodząca bezpośrednio ze ściany.

Montaż baterii bezdotykowych odbywa się z wykorzystaniem specjalnego stelażu. Zwykle jest on zbudowany z wytrzymałej ramy, elementu podłączeniowego do montażu baterii oraz fabrycznie zamocowanych przewodów wodnych. Oprócz tego część składową konstrukcji stanowi skrzynka, w której umieszczona jest elektronika baterii (z wyjątkiem czujnika podczerwieni), co ułatwia dostęp serwisantom.

Również na stelażach montuje się podtynkowe miski WC, pisuary i bidety. W przypadku sedesów konstrukcja stelaża zawiera także wbudowany w ścianę zbiornik spłukujący (chyba że zastosowane zostało spłukiwanie bezpośrednio z sieci).

W budynkach użyteczności publicznej sprawdzają się systemy modułowe stelaży instalacyjnych, czyli samonośne konstrukcje, które można swobodnie konfigurować, dopasowując do możliwości pomieszczenia.

Bezwodny pisuar

Tradycyjne pisuary wykorzystują nawet 3 l wody na jedno spłukanie. Oczywiście nie rozwiązuje to problemu zapachów tworzących się przy udziale bakterii. Żeby je zneutralizować, a także przeciwdziałać tworzeniu się osadów z kamienia, stosowane są szkodliwe dla zdrowia i środowiska środki chemiczne. A gdyby tak zrezygnować z wody? Przecież stanowi ona i tak 95% moczu!

Z takiego założenia wyszli twórcy bezwodnych pisuarów, rozwiązania opartego na technologii przeznaczonej do toalet ogólnodostępnych o dużym natężeniu ruchu. Zastosowana w nich została metoda hydrostatyczna, a dokładniej syfon hydrostatyczny, blokujący powstawanie nieprzyjemnego zapachu. Pisuary bezwodne, jak sama nazwa wskazuje, nie mają podłączenia do wody do spłukiwania. Wykonane są z gładkiej ceramiki lub bardzo trwałego, wandaloodpornego poliwęglanu, który – tu ciekawostka – wykorzystywany jest także m.in. w lotnictwie i samochodach Formuły 1. Zastosowanie pisuaru bezwodnego może przynieść oszczędności rzędu 100 000 l wody rocznie. Niektóre modele wyposażane są także w panele reklamowe.

Podsumowanie

Ze względu na współczesne wyzwania środowiskowe rozwiązania umożliwiające oszczędzanie wody stają się obecnie standardem. Cieszą się zainteresowaniem zwłaszcza wśród zarządców i właścicieli budynków starających się o certyfikat efektywności środowiskowej, który zwiększa wartość obiektu, a jednocześnie redukuje wydatki eksploatacyjne.

Odpowiednio dobrana armatura gwarantuje spełnienie wyśrubowanych oczekiwań przy jednoczesnym zapewnieniu dobrej jakość wody i jej zrównoważonego wykorzystania. A ponieważ diabeł tkwi w szczegółach, producenci szukają innowacyjnych rozwiązań w każdym możliwym aspekcie. Znaczenie ma nawet to, czy miska ustępowa ma kołnierz wewnętrzny. Jego brak pozwala znacząco ograniczyć stosowanie w łazience drażniących środków czyszczących. Dzięki temu do środowiska trafia finalnie mniej substancji chemicznych.

Myśląc poważnie o problemie globalnego ocieplenia i rosnących kosztów energii, należy dołożyć wszelkich starań, aby doprowadzić do zrównoważonego korzystania z budynku, a tym samym do oszczędności wody. Jej globalne zasoby są ograniczone i mogą się wyczerpać nawet szybciej niż zasoby paliw kopalnych. Zminimalizowanie zużycia wpływa również na obniżenie wykorzystania energii koniecznej do ujmowania, uzdatniania i pompowania oraz podgrzewania wody – zysk ekologiczny i ekonomiczny jest zatem podwójny.